Doç. Dr. Metehan Gümüş
Bariatrik ve Metabolik Cerrahi
Obezite cerrahisi sadece mideyi küçültmekten ibaret değildir. Asıl değişim, ameliyat sonrası başlayan yeni hayat tarzı ile gerçekleşir. Bu süreçte bedeninizde, beslenme alışkanlıklarınızda ve genel yaşam kalitenizde önemli dönüşümler yaşanır. İşte bu sürecin tüm önemli adımları:
Ameliyat sonrası mümkün olan en kısa sürede hareket etmeye başlamak, iyileşme sürecini hızlandırır. Biz hastalarımızı genellikle ameliyattan 4–5 saat sonra ayağa kaldırarak kısa yürüyüşlerle sürece başlatıyoruz. Bu yürüyüşlerin zamanla artırılarak düzenli bir egzersiz alışkanlığına dönüşmesi önemlidir.
İlk bir ay boyunca:
Aşırı zorlayıcı egzersizlerden
Ağırlık kaldırmaktan
Tempolu sporlardan
kaçınılmalıdır. Bu süreçte yürüyüş gibi hafif egzersizler tercih edilmelidir.
Egzersiz sadece kalori yakmak için değil; stres yönetimi, iştah kontrolü ve kas-kemik sağlığını korumak açısından da kritiktir. Özellikle yaş ilerledikçe düzenli fiziksel aktivite, sağlık açısından daha da önemli hale gelir. Önemli olan aşırıya kaçmadan sürdürülebilir bir egzersiz düzeni oluşturmaktır.
Ameliyattan sonra yapılan diyet, öncesine kıyasla çok daha kolay uygulanabilir hale gelir. Bunun temel iki sebebi vardır:
İştahın azalması
Mide hacminin küçülmesi
Bu iki etken sayesinde kişi, çok az miktarda yemekle doygunluk hissi yaşar. Diyet kısıtlaması yerine sağlıklı ve bilinçli beslenme alışkanlığı kazanmak çok daha kolay olur. Ayrıca “her şeyi yiyebiliyoruz ama çok az miktarlarla” prensibi psikolojik olarak da diyet sürecini destekler.
İşe dönüş süresi kişinin mesleğine göre değişkenlik gösterir:
Masa başı işler için: 1–2 hafta
Fiziksel efor gerektiren işler için: 3–4 hafta
Doktor kontrollerine göre bu süreler kişiselleştirilebilir.
Ameliyat sonrası ilk aylarda saç dökülmesi görülebilir. Bu dökülme:
Geçici bir durumdur.
Vitamin, mineral ve protein takviyeleriyle önlenebilir.
Sağlıklı ve düzenli beslenmeyle zamanla normale döner.
Bu süreçte sabırlı olmak ve destekleri aksatmamak yeterlidir.
Kilo kaybı sonrası estetik cerrahi ihtiyacı kişiden kişiye değişir. Bu ihtiyacı belirleyen başlıca faktörler:
Yaş
Kilo miktarı
Yağ dağılımı
Vücut algısı
Deri elastikiyeti
Düzenli egzersiz ve cilt bakımı ile bu ihtiyaç büyük ölçüde azaltılabilir.
Obezite cerrahisi, başta tip 2 diyabet ve hipertansiyon olmak üzere birçok hastalık üzerinde olumlu etkiler gösterir. Ameliyat sonrası bu hastalıklar gerileyebileceğinden dolayı:
Kullandığınız ilaçlar azaltılabilir.
Bazı ilaçlar tamamen bırakılabilir.
Yeni ilaçlara ihtiyaç duyulabilir.
Bu nedenle ameliyat sonrası düzenli doktor takibi ile tüm ilaçlar yeniden değerlendirilmelidir.
Özellikle bypass türü ameliyatlardan sonra bazı vitamin ve minerallerin emilimi azalabilir. Bu eksiklikler önlem alınmazsa:
Kas ve kemik kaybı
Kansızlık
Yorgunluk
Gece görüşü zayıflığı
Bağışıklık düşüşü
Tat, koku ve dokunma duyularında azalma
Zihinsel bulanıklık gibi sorunlar ortaya çıkabilir.
Ancak bu riskler, düzenli takip ve takviye desteği ile kolaylıkla önlenebilir.
Obezite ameliyatı, hayatınızı değiştiren büyük bir adımdır. Ancak esas başarı; bu ameliyat sonrasında yeni alışkanlıklar kazanarak sağlıklı bir yaşam tarzını sürdürebilmekle mümkündür. Egzersiz, dengeli beslenme, düzenli takip ve sabır bu sürecin en güçlü dört ayağıdır.